Nia Golfeto

Eseoj de Najbaraj Geonkloj

Kantas la Naŭan*1 je Beiĵu-o*2

Post 4 jaroj da interrompo, mi ĝuis kanti la Naŭan*1 en la jarfino, partoprenante la eventon "Speciala koncerto por la 'Naŭa' de urbanoj de Ĉiba," kiu okazis ĉe la Urbana Halo de Ĉiba en la 4a de decembro. Ĉiba-Muzik-Asocio organizis ĉi tiun specialan koncerton unue en 1982 kaj daŭrigis ĝin ĉiu 3-jare kaj ni havis la 14an koncerton en ĉi tiu jaro.

Mi kantis la Naŭan antaŭ 20 jaroj por la unua fojo, kiam mi aliĝis al la ĥoro por mezsesdekjaraj homoj nomata "Miksita Ĥoro de Mihama" kiel 60-jara lernanto kaj plene ĝuis kanti en la ĥoro. Mi rememoras, ke mi decidis partopreni timeme, instigite kanti de mia partnero de tenoro. Sur scenejo de la Kulturhalo de gubernio Ĉiba, okazis granda ĥoro de pli ol 360 homoj. La "ĥoro de la Naŭa" havas magian ĉarmon. Kiu aliĝis al la evento unu fojon, tiu infektiĝas kaj deziras kanti ĝin en la jarfino. Post la kantado, kiam mi supren rigardas la vesperan ĉielon de Ŝivasu*3, tiam plenigis min pli granda agrableco ol ĉio alia.

Krom ĉi tiu koncerto, kiu okazas ĉiu trijare, mi partoprenis je Silvestro en "Koncerto de la Naŭa por nombri restantajn sekundojn" de Desneylando kaj "Koncerto de la Naŭa en stacidomo JR Ĉiba*4, kiu okazis en placeto en la stacidomo Ĉiba.

Beethoven kompletigis la Naŭan simfonion en 1824, 30 jaroj post kiam li ekkovis la ideon pri la muziko, kaj ĝi estis ludita en majo de la sama jaro por la unua fojo. 200 jaroj pasis post tiam. Onidire, ĝia unua ludado de japanoj okazis en 1924. Kaj la unua ludado de la Naŭa simfonio en Japanujo estis fama okazaĵo fare de militkaptitoj en kaptitejo de gubernio Tokuŝima en 1918 (la 7-a jaro de Taiŝo*5). 100 jaroj pasis post tiam. Tial lastatempe, la Naŭa simfonio estas en jubileindaj jaroj.

Mi ricevis la aliĝilon en la komenco de julio por la koncerto de ĉi tiu jaro kaj mi senhezite aliĝis. Partoprenintoj estis malpli ol 100 entute de kvar partoj. Povas esti pro la influo de KOVIM-19, tamen ial partoprenantoj malpliiĝas ĉiujare. Ĉu tio estas pro anstataŭiĝo de generacioj de homoj, aŭ ŝanĝo de kutimo, ke oni kantas la Naŭan en la fino de jaro?

Kvankam mi kutimiĝas kanti ĝin, mi ne faris ĝin dum lastaj kvar jaroj. Mi vipis mian eluzitan korpon por iradi al la ekzercejo, la kulturhalo de gubernio Ĉiba, kie mi ekzercis dufojojn ĉiusemajne ekde Septembro, kaj la ekzercado akumuliĝis entute al 20 fojoj. Ni ekzercis surmetante buŝkovrilon kaj evitante tri-densiĝojn*6 por protekti nin de infektiĝo. Mi konstatis, ke mi jam estas Beiĵu-o*2, pro tio, ke mi ne povas elvoĉi la sonon, so, de alta oktavo. Mi devis kanti per falseto ĉi tiun parton. Post du ĝeneralajn provojn, ni kantis fronte de aŭdantoj. Ĉifoje, ĉar nur la 4a movimento de la Naŭa simfonio estis ludata, ĥoranoj atendis ĉe spektantaj sidloko kaj ni supreniris sur la scenejon dum aldonaĵo kaj ŝanĝo de aranĝo de muzikiloj por la Naŭa simfonio. Mi staris sur la scenejo postlonge por kanti kun papilia kravato kaj ni surmetis buŝkovrilon por la unua fojo. La brila tago revenis.

Komenciĝis la ludado. La kondukantino ŝatis rapidan takton. Unu ekbrilo de taktobastono vekas timbalon por batsonorigi, sekvas peza dika sonoro de kontrabaso. Iom post iom nia etoso streĉiĝas por la komenciĝo de la ĥoro. Post ĉirkaŭ 10 minutojn da ludado de orkestro, baritona solulo elvoĉas la unuan frazon. Jen estas la vico de la ĥoro. La naŭa simfonio estas granda muziko sed la parto de ĥoro daŭras nur 20 kaj kelkaj minutoj. Vere rapida interŝanĝo de voĉtipoj okazas. Alta soprano sonoras metalece, ĵo-ha-kju-efika*7 fluo de melodio, rapida kulmino venas kaj la ludado finiĝas. Ĝuante la eksplodon de tondra aplaŭdo, kaj mi estis vere kontenta pro laŭdo de nia ĥorgvidinto, ke ni kantis plej bone antaŭ spektantoj. La ludado estis severa por mi, beiĵu-ano*8, kvankam mi apenaŭ tenis min dum ĉirkaŭ unu horo sur scenejo.

Beiĵu-ano! Kial vi kantas la Naŭan tiel pene? Ĉar tie estas la Naŭa." Mi ne scias alian respondon. La kanto, kiu obeigas orkestron, ne estas multaj. Kaj estas agrable, ke mi povas kanti kun la plej laŭta voĉo, kiun mi povas ellasi, ĉar mia konkuranto estas orkestro.

Tiel mia jaro 2022 finiĝas. Mi sentimentale pensas, ke ĉijara Naŭa estas mia lasta.

(Eseo-klubo, Decembro, 2022)

rimarkoj de tradukinto

*1 la Naŭa

La Naŭa simfonio de Beethoven. Ne malmultaj japanoj havas kutimon aŭskulti aŭ kanti ĝin en la jarfino. La origino de la kutimo estas skribita en la teksto.

*2 Beiĵu-o

Unu el Japanaj jubileaj aĝoj, 88 jaraĝo.

Oni festas Kan-reki(returno de kalendaro=60), Ko-ki(delonge rara=70), Ki-ĵu(77), San-ĵu(80), Bei-ĵu(88), Socu-ĵu(90), Haku-ĵu(99), Momo-Ĵu(100), Ĉa-ĵu(108), Kou-ĵu(111), Dai-kan-reki(granda returno de kalendaro =120), Ten-ĵu(naturleĝa vivdaŭra limo=250).

La jubileoj senklarigaj devenas de Kanĵi-ludo. Kanĵi-literoj estas konstruataj el kelkaj partoj kaj ekzemple, bei-ĵu estas 米寿, similas al 八十八=88. 寿signifas aĝo. Aktuale, oni festas 60, 77, 88. Pli ol 99 estas malofta. Kelkfoje oni diras, "Li plenumis Ten-ĵu-on," sed ĝi ne montras, ke li aktuale vivis 250 jarojn. Tiu frazo signifas, nur ke li vivis sufiĉe longe kaj forpasis pro aĝiĝo mem, ne pro malsano.

La plej grava jubilea aĝo estas Kanreki(60). Oni festas longan vivon, ke tiu vivis tutan nomatajn jarojn. Ĝi devenas el 10 trunk-nomoj, kiuj montras vicon de 10 tagojn aŭ 10 jarojn, kaj 12 branĉ-nomoj, kiuj ankaŭ montras vicnomon. Kombinante du nombrmanierojn, ni akiras 60 specajn jarnomon. Ekzemple, la jaro 2023 estas jaro de Mizunoto-u(la 10a trunko kaj la 4a branĉo).

*3 Ŝivasu

Alia nomo de Decembro. Ŝi-vasu(hasu) montras, en decembro oni estas tiel okupita kiel eĉ majstro kuras. Ho, majstro malofte kuras. Alia nomoj de monatoj estas Mucuki(Januaro), Kisaragi(Februaro), Jajoi(Marto), Uzuki(Aprilo), Sacuki(Majo), Minazuki(Junio), Humizuki(Julio), Hazuki(Aŭgusto), Nagacuki(Septembro),Kan-nazuki(Oktobro) kaj Ŝimocuki(Novembro).

*4 JR Ĉiba

Stacio Ĉiba de Japana Fervojo(Japan railroad).

*5 Taiŝo

Taiŝo estas unu el gen-goo(eranomo) de Japanujo. Ĝi komenciĝis ekde Taika(645) kaj nun ŝanĝas, kiam nova imperiestro surtronas. Sed en pasinteco, eranomo ŝanĝis pro katastrofo aŭ aliaj gravaj ŝtataj aferoj. La jaro 2023 estas la 4a de Reiva(ekde 2019) en japana eranomo. Estis Heisei(1989-2019), Ŝova(1926-1989), Taiŝo(1912-1926), Meiĵi(1868-1912) retrovice. Nun multaj maljunuloj naskiĝis en Ŝova kaj memoras multajn okazaĵojn kiel la 55an de Ŝova. Sed ili ne povas facile kalkuli, kiom da jaroj pasis de tiam.

*6 tri-densiĝojn

Evitu tri-densiĝojn! estas slogano por protekti sin de infektiĝo KOVIM-19. Evitu kolektiĝi en hermetika ĉambro, aliĝi amason da homoj kaj babili tro proksime. Aliaj sloganoj estas, "Surmetu buŝkovrilon" kaj "Lavu manojn."

*7 ĵo-ha-kju-efika

Ĵo-ha-kju estas tri-parto-sistemo de japana tradicia muziko. "Ĵo" estas malrapida kaj libera muzikplusa ludado, sekvas "Ha, " kiam oni aldonas difinitan takton kaj en lasta "Kju, " oni akcelas la takton kaj finas la muzikon. Oni aplikas ĉi tiun sistemon al aliaj ĝenroj. Ekzemple, ĝi ja estas unu el stiloj de eseoj.

*8 beiĵu-ano

Tiuj, kiuj estas en Beiĵu, nome 88 jara.