Pro senfareco...
Venis Esperanto
Kubota tekko
Mi enloĝiĝis en "Sumitomo-kemigava-haŭsu," en Apriro de jaro 1975, la 50a jaro de Ŝova*1. La nova apartamentaro startis kun 252 domoj en 4 konstruaĵoj, el kiuj du havis 14 etaĝojn kaj aliaj 10 kaj 9 reciproke.
Mia domo, kien mi enloĝiĝis, estis en la 12a etaĝo, direktiĝis okcidenten kaj etendiĝis la golfo de Tokio sube. Mi povis ĝui la foran perspektivon de la montaro de Tanzava*2, la monto Fuĵi*3 kaj plue la vicmontaro de Ĉiĉibu*4. Kaj mi povas rigardi la turon de Tokio*5, la metropolitenan registaron de Tokio*6 kaj aron da altaj konstruaĵoj de la suburbocentro Ŝinĵuku*7.
Mi iom fariĝas sentimentale, ke mi estas veninta forfore de la hejmloko*8. Mi pensis, ke mi sukcese fuĝis el la kompania loĝdomo en kvartalo Hata de urbo Ŝinagava*9, nun retrospektive mi pensas, ke la loĝejo ne estis malbona, ĉar ĝi situis nur 1 minuton distanca al la kompanio. Sed mi estis kontenta pri la nova loĝejo, ĉar ĝi estis mia propra domo kun belega pejzaĝo, kvankam ĝi staras sur la ŝtopkreita areo*10. Jam 50 jaroj pasis ekde la tagoj kaj nun mi ne povas trovi eĉ spuron de tiutempa pejzaĝo. Aro da altaj konstruaĵoj staras tuj antaŭ miaj okuloj, nenie vidiĝas etendita tero de la ŝtopkreita areo, kie foraj montoj instigis mian poezian koron kaj mi sentas, ke oni rabis de mi ĉiutagan belegan vidindaĵon, nome, la falantan sunon. Jam nulkoro!*11 Interrompita pejzaĝo estas kvazaŭ miniaturo de nia vivo, kiu nur ekzistas en la memoro.
Estas ĝoja vidindaĵo, ke la plej parto de la homoj, kiuj enloĝiĝis samtempe kun mi en Sumitomo-kemigava-haŭsu, ankoraŭ restas kun la nomo de siatempo*12. S-ro KH, la redaktoro de kvaronjara gazeto por kamaradoj de ĉi tiu loĝantaro, iniciatis klubon "Eseo-societo." Li proponis, "Onidire, tie estas la ĉefurbo, kie oni loĝas.*13 Estas dezirinde, se ekzistas klubo por ĝui verkadon de prozo kaj ni povas skribi bagatelaĵojn, kiuj ekflosas en nia koro*14, curezuree*15 kaj senĝene promenante ĉirkaŭ la kvartalo Masago." La membroj, kiuj denove kolektiĝis, konsistas el du belaj Sabrinaj*16 kaj kvin viroj. Ĉu "sep samurajoj"*17 aŭ ĉu "bonfortuna sepo," ĉiuokaze, ĝoja grupo ekstartis en Aŭgusto de 2022.
Estas skribite en ĉina poemo, "Nek persikarbo nek prunarbo parolas, tamen pasejo spontane aperas sub ili,*18" kvazaŭ antaŭvidante la renkontiĝo de kamaradoj en Sumitomo-kemigava-haŭsu. Verkisto Muŝanokoĵi Saneacu*19 kaligrafis, "Esti amike estas bone."
Estas ĝojege, ke mi skribas kion mi sentis promenante strando de kvartalo Masago. Dum mi antaŭĝuis la kunsidon, surprize, unu el membroj estas esperantisto kaj li diras, ke li esperantigos niajn eseojn kaj rete publikigos en la mondon. Ho, jam ne estas la tempo, kiam mi petolas kun krabo"*20 sur plaĝo aŭ flosas en jakto najbare, ni, ĉiuj klubanoj, estas ekvojaĝonta sur la ŝipo de Esperanto eksteren. Se la Esperantisto, kiun mi neniam renkontos, legos mian koron, estos ĝojege, ĉu ne? Mi pensas, ke mi jam pasis la 4an kurbon de kurejo de mia vivo kaj nur rektaĵo restas al mi. Tial mi pasigu tagojn kvazaŭn tiuj de mia junaĝo.
Mi ne scias kiom da esperantistoj, kiuj uzadas komputilojn, ekzistas en la mondo sed mi esperas, ke almenaŭ kelkcent homoj ekvidos miajn eseojn. Laŭ iu datumo, ĉar ĉirukaŭ 200 milionoj da homoj agas surrete, parolanto de tiu lingvo ekzistas pli ol 10oble de tiu nombro, mi pensas. Mi sentas pardonpeteme, ĉar la tradukanto fariĝos tro okupata.
(Januaro, 2023)
rimarkoj de tradukinto
*curezuree
Preskaŭ ĉiuj japanoj, kiuj finis altlernejan kurson, scias la esearon "Curezuregusa." Tio estis skribitaj de JOŜIDA Kenko en ĉirkaŭ 1330 jaro. Oni ofte nomas lin, pastro Kenko. "Gusa" estas alisonigo de "kusa", kiam ĝi estis kunmetita. Ĝi montras binditan libron.
"Curezure" signifas esti senokupeco sed pastro Kenko faris multan observadon pri homoj kaj skribis eseojn sub tiu preteksto. Tial oni ofte uzas la vorton kiel pretekston de sia ago. Do mi pensis, ke estas pli bone diri "estante curezure-e" ol diri "estante senokupece" por esprimi nuancon de la frazparton.
*1 Ŝova
Ŝova montras historian periodon , kiam Ŝova-imperestro, Hirohito troniĝis. Ŝova-epoko estis de la 25-a de decembro 1926 ĝis la 7-a de januaro 1989. La vorto "Ŝo-va" signifas iluminita-pacharmonio. Bedaŭrinde antaŭa duono de tiu epoko estis ne-pacharmonia.
La montaro Tanzava situas norda limo de gubernio Kanagava. Ĝi vidiĝas okcidente de Ĉiba. La montaro estas ankaŭ fonto de akvo, kiun popoloj de Kanagava uzas.
La monto Fuĵi estas la plej alta monto en Japanujo kaj situas sur la limo de gubernioj Ŝizuoka kaj Jamanaŝi. Ĝi vidiĝas de tre vasta regiono en Kanto. Ĝi havas belegan formon kaj estas simbolo de Japanujo. Oni fariĝas feliĉa, kiam oni vidis la belan figuron. Ĝi estas vivanta vulkano.
Ĝi situas en norda parto de gubernio Saitama.
Ĝi estis konstruita en 1958 por elsendado. Ĝi estas simbolo de Tokio kaj anakaŭ populara turisma vidindaĵo.
*6 la metropolitena registaro de Tokio, *7 la suburbocentro Ŝinĵuku
La centro de administrado de Tokio. En 1991, ĝi translokiĝis de Marunouĉi en kvartalo Ĉijoda al Ŝinĵuku.
La urbo centro de Tokio ankoaŭ restas ĉe kvartaloj Ĉijoda, Ĉuoo kaj Minato. Ŝinĵuku ne povas nomi sin "urbocentro" malgraŭ ke registaro de Tokio venis.
Kelkaj urboj havas "urbocentro" sed ili ne ĉiam montras veran urbocentron. Iuj urboj faras "urbocentro"-n por altiri bonajn kompaniojn. Ekzemple, la gubernio Ĉiba sukcese faris la nov-urbocentron "Makuhari" sur ŝtopkreita areo.
*8 mi estas veninta forfore de la hejmloko
はるけくも-来つる-ものかは aŭ はるけくも来たるものかな
harukekumo-kicuru-monokaha aŭ harukekumo-kitaru-monokana
tre fore - mi venis - ah!
*9 kvartalo Hata de urbo Ŝinagava
Ŝtopkreita areo estas kulturebla tereno gainita el la maro. La tuta marbordo de laa golfo de Tokio estas la fronta limo de ŝtopkreita areo.
やんぬるかな！ Jannuru-kana!
Kria vorto por esprimi malesperon. Mi jam pereis. Neniu rimedo restas por travivi.
Mi prove tradukis ĝin "Jam nulkoro." Sed kion signifas "nulkoro"? Mi mem ne estas certa.
*12 ankoraŭ restas kun la nomo de siatempo
Ĉi tiu frazo enhavas duoblan vortludon.
Unue, ĝi estas titolo de unu popurala kanto, 昔の名前で出ています(mukaŝi-no-namae-de-dete-imasu) de kantisto Kobajaŝi Akira.
Due en Japanujo, forpasintaj homoj ekhavas alian nomon, kiu estas donata de budhisma monaĥo.
Tial tiu ĉi esprimo signifas, ke oni ankoraŭ vivas.
*13 tie estas la ĉefurbo, kie oni loĝas.
住めば都
sumeba-mijako
Kie ajn oni loĝas, tie fariĝas la plej kara loko.
*14 skribi bagatelaĵojn, kiuj ekflosas en nia koro, *15 curezuree
La komencaj frazoj de esearo "Curezure-gusa" verkita de Joŝida Kenko (ĉ.1283- 1352?).
つれづれなるままに こころにうかぶよしなしごとを…
curezurenaru-mama-ni kokoro-ni ukabu joŝinasi-goto-o
Senokupece-mi-estis-tial en-la-koro-on ekflotantaj-bagatelajn-aferojn....
*16 bela Sabrina
Sabrina estas la nomo de romantika komedia filmo fare de usona filmkompanio en 1954.
La ĉefrolulinon, Sabrina, ludis Audrey Hepburn.
*17 sep samurajoj
Japana konata filmo. Kurosava Akira direktis kaj Mifune Toŝiro ludis ĉefrolulon. Ĉi tiu filmo ankaŭ farita en 1954.
*18 Nek persikarbo nek prunarbo parolas, tamen pasejo spontane aperas sub ili
Ĉina historiisto Sima Quan en epoko de Han-dinastio laŭdis per la frazo eminentan kapablon kaj karakteron de generalo Lee Guang(?- 119 a.k.)
Japana verkisto, pentristo, filozofo ktp. Li vivis dum 1885-1976. Unu el gravaj verkistoj de Taiŝo ĝis frua Ŝova.
Unu el utao de Iŝikava Takuboku diras:
Sur blanka sablo de rif' de insuleto en oriento
kun krabo mi petolas
dronate en lamento.
tradukis: Mijamoto Masao